Zmysł orientacji
Propriocepcja / czucie głębokie / kinestezja
Badacze po raz pierwszy wyodrębnili zmysł propriocepcji w połowie XVI wieku, ale początek badań przypada na początek wieku XX.
Nagroda Nobla
W październiku 2014r została przyznana Nagroda Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii, laureatami zostali prof. John O’Keefe, May-Britt Moser i Edvard Moser za: „Odkrycia dotyczące komórek mózgowych odpowiadających za system orientacji w przestrzeni”.
Nazwa „propriocepcja” pochodzi z łaciny i oznacza – postrzeganie samego siebie, czucie pozycji i ułożenia ciała w przestrzeni.
Mimo, że badania na temat czucia głębokiego / kinestezji obecne są w medycynie stosunkowo niedawno to już wiadomo, że prawidłowe czucie głębokie gwarantuje:
- doskonałą koordynację ruchów, co jest szczególnie ważne u sportowców
- amatorów i zawodowców
- zmniejsza ryzyko wystąpienia kontuzji
Należy pamiętać, że zmysł czucia kojarzy się zazwyczaj z dotykiem. Komórki odpowiedzialne za odbiór wrażeń dotykowych znajdują się w skórze i tkance podskórnej, natomiast proprioreceptory-receptory czucia głębokiego – zlokalizowane są w mięśniach ( wrzeciona mięśniowe), ścięgnach, więzadłach i torebkach stawowych. Odbierany z nich bodziec czuciowy przesyłany jest do ośrodków odbiorczych znajdujących się w mózgu i tam przetwarzany. Podstawowa informacja dostarczana do mózgu to informacja o długości i tonusie mięśniowym czyli napięciu, oraz o zmianach ciśnienia wewnątrz-stawowego czy kącie zgięcia stawów.
„Ruch funkcjonalny jest zintegrowanym, wielopłaszczyznowym działaniem wymagającym przyspieszania, hamowania i stabilizacji segmentów ciała.”
A. Zając, M. Wilk, S. Poprzęcki, B. Bacik
Autorzy książki „Współczesny trening siły mięśniowej”
Ruch funkcjonalny
W rehabilitacji, trening funkcjonalny, stosowany jest dla przywrócenie prawidłowych wzorców ruchowych oraz poprawy zaburzonej kontroli nerwowo-mięśniowej, pozwalając na pełny powrót do zdrowia.
W treningu sportowców ogranicza się schematy kompensacyjne, tak aby prowadzony ruch był funkcjonalny i pozwalał zoptymalizować rezultaty treningu. Wszystkie te elementy połączone w całość w trakcie treningu funkcjonalnego, pozwalają doskonalić to, co na co dzień wykonywaliśmy w sposób naturalny, a nieraz zostało utracone na skutek urazu bądź zaniedbania własnej sprawności.
Zaznaczyć należy, że trening funkcjonalny nie jest podstawą procesu treningowego lecz jego uzupełnieniem, a praca nad pobudzeniem mięśni głębokich jest bardzo ważna dla sportowców każdej dyscypliny. Organizm sportowca zwłaszcza w sporcie wyczynowym traci równowagę mięśniową pomiędzy mięśniami biorącymi udział w konkretnej trenowanej funkcji, a pozostałymi mięśniami. Podobnie zachowuje się organizm człowieka niewłaściwie eksploatującego swoje ciało np. poprzez wielogodzinną siedzącą pracę.
Brak prawidłowego rozwoju mięśni głębokich jest również częstym problemem u ludzi regularnie ćwiczących na siłowni. Brak równowagi pomiędzy stale rozwijającymi mięśniami zewnętrznymi, a pomijanymi podczas treningu mięśniami głębokimi powoduje nadmierne obciążanie układu kostno-stawowego.
Badania porównujące tradycyjny trening siłowy na maszynach z treningiem funkcjonalnym, które w 2009 roku przeprowadził Keith C. Spennewyn dowodzą, iż trening funkcjonalny zapewnia wzrost siły większy o 58%, a poprawa koordynacji i równowagi o 196%, niż tradycyjny trening siłowy. A to wszystko przy jednoczesnej redukcji reakcji bólowych stawów o 30%.
Wpływ oddziaływania wysiłku fizycznego na organizm ludzki
Układ mięśniowy
- wzrost masy mięśniowej pod wpływem wysiłku
- wzrost liczby otwartych czynnych naczyń włosowatych, lepsze odżywianie pracującego mięśnia, usprawnienie wydalania produktów przemiany materii
- zmiany biochemiczne prowadzące do zwiększenia odporności na zmęczenie oraz do szybszej regeneracji
- wzrost ilości substancji energetycznych.
Układ oddechowy
- zwolnienie rytmu oddechowego
- zwiększenie pojemności płuc
- wzrost wykorzystania tlenu w powietrzu wdychanym
- silne mięśnie oddechowe kształtują klatkę piersiową i postawę ciała
Układ immunologiczny
- wzrost odporności organizmu
Układ kostny
- hipertrofia kości – zmiana szerokości i długości kości, a także grubości istoty zbitej i wymiarów jam szpiku kostnego.
- zmianom ulega kształt kości – pogrubienie i zwiększenie rozmiarów
- zwiększenie zakresu ruchu w stawie, utrzymuje pełne zakresy ruchu, a w przypadku ich ograniczenia mogą wpłynąć na ich zwiększenie
- kształtują się powierzchnie stawowe
- zwiększa się elastyczność i sprężystość torebek i więzadeł w stawach
- ćwiczenia warunkują w dużej mierze uwapnienie kości
- bezruch doprowadza do odwapnienia układu kostnego, zaburzeń w jego ukrwieniu i do bolesności
Układ nerwowy
- rozwój dodatkowych gałązek nerwowych prowadzących do włókien mięśniowych
- pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego
- rozwój pamięci ruchowej oraz szybkość i łatwość oddziaływania na bodźce zewnętrzne
Układ krążenia
- zwiększona objętość serca (szczególnie po treningu wytrzymałościowym)
- wzrost pojemności minutowej serca
- spowolnienie tętna spoczynkowego, a także obniżenie ciśnienia krwi
- zmiany przystosowawcze układu krążenia do zwiększonego wysiłku fizycznego (zdolność szybkiego zwiększania pracy pod wpływem obciążenia, szybki powrót do poziomu wyjściowego po zakończeniu pracy).
Układ trawienny i moczowo-płciowy
- ćwiczenia i ruch zwiększają sprawność mięśni gładkich i wydolność narządów leżących w jamie brzusznej i miednicy
- poprawiają czynność żołądka i jelit oraz pośrednio wpływają na wydolność wątroby i nerek
- ćwiczenia i ruch zapobiegają zaparciom, zaleganiu moczu w drogach moczowych, zakażeniom i tworzeniu się kamieni moczowych.
Powyższe dane obrazują, iż wpływ wysiłku na ludzki organizm ma charakter pozytywny. Zastosowanie kombinezonu Fixform wśród szerokiej gamy użytkowników dorosłych zakłada przyśpieszenie regeneracji tkankowej oraz wspomaga w procesie rekonwalescencji. Ma jednak również bardzo pozytywny wpływ na przyśpieszenie osiągnieć związanych z aktywnością fizyczną użytkujących go osób. Daje to obraz kombinezonu terapeutycznego, który będąc narzędziem, oprócz swojej stricte medycznej formy, może również być wykorzystywany w życiu każdego, dla kogo aktywność fizyczna ma choćby najmniejsze znaczenie. Warto uświadomić sobie i pamiętać o jednej bardzo istotnej sentencji